Walidacja
Czym jest walidacja?
Walidacja polega na sprawdzeniu, czy osoba starająca się o uzyskania danej kwalifikacji posiada wymaganą wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne. Jest to jeden z najważniejszych elementów Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji i tylko pozytywny wynik walidacji umożliwia wydanie certyfikatu potwierdzającego zdobycie kwalifikacji rynkowej funkcjonującej w ZSK
Walidacja to jednak nie tylko element systemu, to również pewna idea, zgodnie z którą nie ma znaczenia to, w jaki sposób i gdzie zdobyliśmy wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne, ale to, że możemy je wiarygodnie potwierdzić. Uczymy się przez całe życie, w różnych miejscach i sytuacjach – nie tylko jako dzieci i młodzież, ale również jako osoby dorosłe; nie tylko w szkole czy na uczelni, ale także w pracy, na stażach i kursach, podczas wolontariatu czy samodzielnie, realizując swoje zainteresowania. Liczą się efekty naszego uczenia się i to one podlegają sprawdzeniu w ramach walidacji. Dlatego proces ten określany jest właśnie „walidacją efektów uczenia się”.
O walidacji w Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji dowiesz się więcej, zapoznając się z publikacją Walidacja. Nowe sposobu zdobywania kwalifikacji.
Jak przebiega walidacja?
Walidacja może składać się z trzech etapów: identyfikowania, dokumentowania i weryfikacji efektów uczenia się. To wszechstronne rozwiązanie, którego celem może być nie tylko zdobycie kwalifikacji, ale również szerokie identyfikowanie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych posiadanych przez daną osobę.
Na etapie identyfikowania i dokumentowania niezwykle ważne jest wsparcie profesjonalnego doradcy, który pomoże określić posiadane kompetencje i zebrać odpowiednie dowody na ich posiadanie. Efektem wspólnej pracy doradcy z osobą przystępującą do walidacji może być lepsze przygotowanie do etapu weryfikacji lub opracowanie planu dalszego rozwoju edukacyjno-zawodowego.
Na etapie weryfikacji decydującą rolę odgrywają asesor lub komisja składająca się z asesorów. To oni podejmują ostateczną decyzję o wydaniu certyfikatu.
Jak to się robi? Krok po kroku
Przebieg walidacji zależy od konkretnej kwalifikacji rynkowej. Pewne wymagania są zawarte już w opisie samej kwalifikacji, znajdującym się w Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji. Jednak to instytucja certyfikująca planuje dokładny przebieg procesu sprawdzania i prezentuje go na swojej stronie internetowej.
Walidacja efektów uczenia się została wprowadzona w wielu krajach europejskich. Możesz zapoznać się z tym rozwiązaniem, sięgając do Bazy Dobrych Praktyk, gromadzącej informacje dotyczące walidacji.
W bazie zgromadzono przykłady
- przeprowadzenia walidacji efektów uczenia się dla konkretnej kwalifikacji i w konkretnej instytucji,
- zapewniania jakości procesu nadawania kwalifikacji.
Narzędzie to adresowane jest do podmiotów funkcjonujących w ramach Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji lub planujących włączenie się do niego, w tym:
- instytucji certyfikujących, czyli instytucji nadających kwalifikacje w ramach ZSK – jako inspiracja przy projektowaniu walidacji,
- podmiotów zgłaszających kwalifikacje do ZSK – jako pomoc przy określaniu wymagań dotyczących walidacji.
Oprócz Bazy Dobrych Praktyk, zawierającej konkretne przykłady, możesz również sięgnąć do publikacji przedstawiającej całościowe rozwiązania systemowe, jakie oferuje Zintegrowany System Kwalifikacji – Zagraniczne systemy walidacji. Przegląd rozwiązań.
Jakimi metodami prowadzi się walidację?
Jednym z kluczowych aspektów walidacji są stosowane w tym procesie metody sprawdzania efektów uczenia się. Większość ludzi poznało jedynie powszechnie stosowane w szkołach czy na uczelniach tradycyjne metody egzaminowania takie jak test pisemny, odpowiedź ustna czy „część praktyczna”.
Walidacja efektów uczenia się nie jest jednak typowym egzaminem, biorąc pod uwagę wiek osób, które mogą na niej najbardziej skorzystać i które najczęściej do tego procesu przystępują. Nie jest to zwykle młodzież, ale osoby dorosłe z doświadczeniem zawodowym.
Dlatego walidacja korzysta nie tylko z konwencjonalnych metod sprawdzania wiedzy, ale również z tych bardziej innowacyjnych, które łatwo dostosować do potrzeb osób dorosłych.
Aby uporządkować tę tematykę oraz zaproponować pełen zestaw metod sprawdzania umiejętności w ramach Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji, opracowano Katalog Metod Walidacji. Katalog jest źródłem informacji na temat wybranych metod walidacji efektów uczenia się, stosowanych na wszystkich jej etapach oraz dobierania metod w taki sposób, aby zachować trafność, rzetelność i adekwatność walidacji.
Analiza dowodów i deklaracji
Instytucje certyfikujące mogą skorzystać z gotowego narzędzia do stosowania jednej z metod walidacji – analizy dowodów i deklaracji. Moje Portfolio pozwala osobie przystępującej do walidacji na:
- gromadzenie dowodów w formie cyfrowej,
- łatwe wskazywanie efektów uczenia się potwierdzonych przez te dowody,
- porządkowanie wybranych dowodów, połączonych z umiejętnościami, w teczkach, które może udostępniać wybranym przez siebie osobom, np. przedstawicielom instytucji certyfikującej.
Bilans kompetencji
Walidacja to wszechstronne rozwiązanie, którego celem może być nie tylko zdobycie kwalifikacji (wydanie certyfikatu), ale również szerokie identyfikowanie, czyli odkrywanie i nazywanie posiadanych przez nas wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.
Określa się to również „bilansem kompetencji”, a jego rezultatem może być plan rozwoju edukacyjno-zawodowego i dalszego uczenia się. Bilans kompetencji przeprowadzają różne instytucje, w tym niektóre Wojewódzkie Urzędy Pracy. Instytut Badań Edukacyjnych opracował metodę przeprowadzania bilansu kompetencji i obecnie zajmuje się jej rozwijaniem i dalszym upowszechnianiem.
Narzędzia i materiały IBE
Instytut Badań Edukacyjnych opracował szereg narzędzi przydatnych w planowaniu walidacji i jej przeprowadzaniu:
- Baza Dobrych Praktyk – Walidacja, zapewnienie jakości walidacji i certyfikowania
- Katalog Metod Walidacji
- Moje Portfolio
Więcej na temat walidacji można dowiedzieć się z publikacji:
Skontaktuj się z doradcą w Twoim regionie
W większości województw rozpoczęli pracę Doradcy Regionalni – Promotorzy Rozwoju ZSK. Docelowo w każdym z województw będzie pracowało po dwóch Doradców Regionalnych świadcząc usługi doradcze podmiotom zainteresowanym włączeniem się do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji.
ZSK dla niedosłyszących
ZINTEGROWANY SYSTEM KWALIFIKACJIDlaczego warto uczyć się nie tylko w szkole lub na uczelni? Jak potwierdzać nasze umiejętności, by miały znaczenie na rynku pracy? Jak szkolić i nadawać certyfikaty, które mają znaczenie i w Polsce, i za granią?
Kwalifikacje to nie tylko świadectwo ukończenia szkoły czy tytuł magistra. Wiedzę i umiejętności zdobywamy także poza szkołą – w miejscu pracy, na kursach lub ucząc się w domu. W 2016 r. Polska przyjęła ustawę, która tworzy tzw. Zintegrowany System Kwalifikacji. Dzięki tej ustawie ucząc się poza systemem formalnej edukacji (w szkole lub uczelni), można zdobywać oficjalnie uznane kwalifikacje.
Nad podobnymi systemami pracuje ponad 140 krajów świata. Ich założeniem jest to, że liczą się konkretne efekty uczenia się, czyli to, co wiemy, jakie mamy umiejętności i kompetencje oraz jak potrafimy je wykorzystać w życiu, a nie to, w jaki sposób je zdobyliśmy.
W 2017 roku po raz pierwszy polskie dyplomy i świadectwa uzyskały specjalne oznaczenie tego, że są w Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji – napis PRK i odpowiedni numer. Oznacza on poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji (od 1 do 8), który odzwierciedla stopień zaawansowania efektów uczenia się (tj. wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych) wymaganych dla danej kwalifikacji.
Sektorowa Rama Kwalifikacji w Budownictwie (SRK-Bud)
Sektor budowlany zajmuje szczególne miejsce w polskiej gospodarce. Jak wynika z licznych raportów, polski rynek budowlany jest siódmym co do wielkości w Unii Europejskiej i jednym z dwóch najszybciej rozwijających się na Starym Kontynencie. Platforma analityczna Building Radar wskazuje, że do 2020 r. wielkość sektora budowlanego w Polsce wzrośnie o ponad 10%, osiągając wraz z Portugalią najwyższe wzrosty w Europie. O randze tego sektora świadczy również fakt, że firmy w nim działające wytwarzają aktualnie bezpośrednio ok. 7,7% PKB, ale poprzez efekty pośrednie generują dodatkowe około 9,6%. Seminarium informacyjne organizowane przez Instytut Badań Edukacyjnych dla pracodawców, właścicieli firm i doradców zawodowych nt. ZINTEGROWANEGO SYSTEMU KWALIFIKACJI – wprowadzenie.
Wszystkich przedsiębiorców, przedstawicieli firm, pracowników, organizacji branżowych i pozarządowych oraz wszystkich, którzy chcą się dowiedzieć dlaczego warto uczyć się przez całe życie, w jaki sposób Zintegrowany System Kwalifikacji pomoże im zdobyć kolejne kwalifikacje i zmienić wykonywany zawód, zapraszamy na seminaria informacyjne organizowane przez Instytut Badań Edukacyjnych.
Podczas seminariów uczestnicy dowiedzą się m.in.:
- Czym jest Zintegrowany System Kwalifikacji i dlaczego pracujemy nad jego wdrażaniem?
- Po co mamy numery na świadectwach?
- Wymierne korzyści jakie niesie za sobą idea „uczenia się przez całe życie”.
- Jak właściwie opisywać kwalifikacje, by bez trudu włączyć je do Zintegrowanego Rejestru Kwalifikacji?
- W jaki sposób projektować proces walidacji efektów uczenia się dla kwalifikacji rynkowych?
- Jaki zostać instytucją certyfikującą i/lub podmiotem zewnętrznego zapewniania jakości?
Na seminaria zapraszamy przede wszystkim:
- doradców edukacyjno-zawodowych,
- dyrektorów i nauczycieli,
- trenerów, asesorów i egzaminatorów,
- przedstawicieli firm doradczych/konsultingowych działających w obszarze zarządzania zasobami ludzkimi,
- przedstawicieli izb rzemieślniczych i cechów rzemiosł,
- przedstawicieli centrów kształcenia praktycznego i ustawicznego,
- przedstawicieli ZDZ i instytucji rynku pracy (powiatowych urzędów pracy, agencji zatrudnienia, biur karier itd.).
Tabela z linkami rekrutacyjnymi
| Data | Miejsce | Termin zgłoszeń | Rejestracja |
Załączniki:
- Ramowy program seminarium
- Informacje o zasadach zwrotu kosztów przejazdu
- Wniosek o zwrot kosztów przejazdu
Kwestie organizacyjne:
- udział w seminariach jest bezpłatny,
- osoby zarejestrowane otrzymają maila z potwierdzenie rejestracji i miejscem szkolenia,
- zwrot kosztów dojazdu na seminarium odbywa się zgodnie z zasadami określonymi w załączniku „Informacje na temat zwrotu kosztów przejazdu”.
Kto prowadzi seminaria?
Seminaria prowadzą trenerzy Instytutu Badań Edukacyjnych zaangażowani w projektowanie i wdrażanie rozwiązań instytucjonalnych ZSK. Seminaria będą zawierały elementy: wykładów, warsztatów, ćwiczeń indywidulanych i pracy w grupach.
Z jakimi materiałami warto zapoznać się przed seminarium?
Ustawa o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, uchwalona przez Sejm RP 22 grudnia 2015 r. i przyjęta przez Senat 24 grudnia 2015 r. Weszła w życie 15 stycznia 2016 r. (pobierz)
Słownik Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji, zawierający terminy, które – w toku prac nad ramami kwalifikacji w Polsce – wypracowano wspólnie z partnerami społecznymi. To wspólne, jednolite słownictwo umożliwia porozumiewanie się przedstawicieli różnych środowisk w sprawach dotyczących systemu kwalifikacji. (pobierz)
W razie pytań prosimy o kontakt z p. Moniką Nawrocką
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
, (22) 241 71 27
Jan Sławomir Szwed
technik poligraf, zatrudniony w IBE od 1982, zajmuje się dystrybucją wydawnictw IBE.Seminarium dla zainteresowanych opisywaniem kwalifikacji - 13 września 2016 r.
Jak przygotować wniosek o włączenie kwalifikacji rynkowej do ZSK? Jak opisać efekty uczenia się wymagane dla kwalifikacji? Co to jest Polska Rama Kwalifikacji i jak z niej korzystać? Jak odbywa się przypisanie poziomu PRK do kwalifikacji? Na te i inne pytania związane z ZSK odpowiedzą eksperci Instytutu Badań Edukacyjnych podczas bezpłatnych seminariów informacyjnych.Do kogo skierowane są seminaria?
Do udziału w seminariach serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych włączeniem do ZSK kwalifikacji rynkowych – przedstawicieli instytucji, które chciałyby nadawać kwalifikacje rozpoznawalne także na europejskim rynku pracy, pracodawców, stowarzyszeń branżowych oraz innych podmiotów.Kiedy i gdzie odbywają się seminaria?
- Termin najbliższego seminarium: 13 września 2016 r.
- Czas trwania seminarium: 6 godzin (9.30-15.30)
- Miejsce: Instytut Badań Edukacyjnych, ul. Górczewska 8, Warszawa
Dlaczego warto wziąć udział w seminarium?
Uczestnicy seminariów dowiedzą się, jak:- przygotować wniosek o włączenie kwalifikacji rynkowej do ZSK,
- zaplanować proces opisywania kwalifikacji rynkowej,
- uzasadnić zapotrzebowanie na kwalifikację,
- opisać efekty uczenia się wymagane dla kwalifikacji,
- przypisuje się poziom PRK do kwalifikacji.
Kto prowadzi seminaria?
Seminaria prowadzą eksperci Instytutu Badań Edukacyjnych, zaangażowani w projektowanie i wdrażanie rozwiązań merytorycznych i instytucjonalnych ZSK, w tym dotyczących opisywania kwalifikacji rynkowych.Czy Instytut Badań Edukacyjnych zwraca koszty dojazdu na seminaria?
Tak, osoby spoza Warszawy mogą otrzymać zwrot kosztów dojazdu na seminaria, na zasadach określonych w załączniku „Informacje na temat zwrotu kosztów przejazdu”.Z jakimi materiałami warto zapoznać się przed seminarium?
- Ustawa o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, uchwalona przez Sejm RP 22 grudnia 2015 r. i przyjęta przez Senat 24 grudnia 2015 r. Weszła w życie 15 stycznia 2016 r.
- Słownik Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji, zawierający terminy, które – w toku prac nad ramami kwalifikacji w Polsce – wypracowano wspólnie z partnerami społecznymi. To wspólne, jednolite słownictwo umożliwia porozumiewanie się przedstawicieli różnych środowisk w sprawach dotyczących systemu kwalifikacji.
Jak zapisać się na seminarium?
Żeby zgłosić się na seminarium, trzeba wypełnić poniższy formularz online. Zgłoszenia będą przyjmowane do 4 września.Ze względu na warsztatowy charakter spotkania w seminarium może wziąć udział maksymalnie 25 osób. Uczestnicy seminarium dostaną potwierdzenie udziału w seminarium mailem. Pozostałe osoby będą otrzymywać informację mailową o kolejnych terminach seminariów.
W razie pytań prosimy o kontakt z Krystyną Jezuitą, telefon: (22) 241 71 86 lub na maile: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. .
Załączniki:
Z uwagi na fakt, że na seminarium zgłosiło się kilkakrotnie więcej osób niż mamy miejsc, rejestracja została zamknięta 2 września.
Seminaria w projekcie ZSK
W ramach realizacji projektu „Wspieranie realizacji I etapu wdrażania Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji na poziomie administracji centralnej oraz instytucji nadających kwalifikacje i zapewniających jakość nadawania kwalifikacji” będą organizowane seminaria informacyjne dla interesariuszy projektu:- kadry administracji publicznej,
- przedstawicieli JST,
- instytucji zainteresowanych włączaniem kwalifikacji rynkowych do ZSK,
- kadr podmiotów, które mogą pełnić funkcje instytucji certyfikujących lub podmiotów zewnętrznego zapewniania jakości,
- podmiotów, które są zainteresowane opracowaniem własnej sektorowej ramy kwalifikacji
- wszystkich zainteresowanych korzyściami płynącymi z wdrożenia ZSK.
Seminaria odbywają się w małych grupach (do 25 osób). Zazwyczaj są to spotkania dwudniowe, w ramach których zaplanowano nie tylko wykłady ekspertów merytorycznych ale i warsztaty i oraz pracę w małych grupach.
Udział w seminariach jest bezpłatny. Organizator zapewnia nocleg dla osób mieszkających poza miejscowością, w której odbywa się seminarium, a także całodzienne wyżywienie.
Uczestnicy seminarium otrzymają bezpłatnie komplet materiałów dotyczących ZSK oraz publikacje autorstwa ekspertów pracujących nad systemem kwalifikacji.
Osoby zainteresowane udziałem w seminarium prosimy o kontakt z kierownikami poszczególnych zadań lub na adres e-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. .
Sektorowe ramy kwalifikacji planowane przez branże
Szereg branż planuje budowę swoich ram sektorowych, np. jak: górnictwo, psychologowie, PR, HR, branża edukacyjna, energetyka, zarządzanie nieruchomościami, systemy zabezpieczeń. Wiele z nich ma oparcie w rozwiązaniach międzynarodowych. Kto i dlaczego pracuje nad ramami sektorowymi jako punktem wyjścia do prac nad opisami kwalifikacji?Sektorowa rama kwalifikacji dla:
Sektorowa rama kwalifikacji dla telekomunikacji
Sprawne, nowoczesne, powszechnie dostępne systemy telekomunikacyjne potrzebne są do rozwoju społeczno-gospodarczego. O jakości systemów i usług telekomunikacyjnych stanowią fachowi pracownicy. Sektorowa Rama Kwalifikacji dla branży telekomunikacyjnej (SRK Tele) pomóc ma w stworzeniu nowoczesnych, przejrzystych i porównywalnych form kształcenia, walidacji i certyfikacji kwalifikacji w branży telekomunikacyjnej.– Telekomunikacja to jedna najdynamiczniej rozwijających się dziedzin społecznych i gospodarczych.
Sektorowa rama kwalifikacji dla sportu
SRK w sporcie po angielsku
W lutym 2017 r. Sektorowa Rama Kwalifikacji dla Sportu została wydana przez IBE w języku angielskim.
Dostępna jest tutaj.
Rama Sportowa. I dla olimpijczyków, i dla sąsiada na siłowni.
Jak ocenić przygotowanie i umiejętności trenerów? Jak porównać kwalifikacje sportowców? Jak zapewnić czytelne ścieżki kariery w branży sportowej, nie tylko dla wyczynowców? Jak określić wymagania wobec asystentów, instruktorów i trenerów w taki sposób, żeby były zrozumiałe i dla branży, i dla klientów? Pomóc ma Sektorowa Rama Kwalifikacji w Sporcie, którą przygotowuje samo środowisko ze wsparciem Ministerstwa Sportu i Turystyki oraz Instytutu Badań Edukacyjnych.Sport to dobry przykład, by pokazać, jak branża może dbać o jakość swoich dyplomów i dobre przygotowanie pracowników. Branża sportowa porządkuje kwalifikacje kadr sportowych poświadczane dyplomami i certyfikatami: trenerów, instruktorów, animatorów i innych prowadzących zajęcia sportowe dla wszystkich oraz treningi wyczynowe. W tej pracy, której patronuje Ministerstwo Sportu i Turystyki, wspiera ją Instytut Badań Edukacyjnych.
Sektorowa rama kwalifikacji dla sportu
67,8 procent instruktorów rekreacji w Polsce ocenia swoje przygotowanie zawodowe jako przeciętne. 25 proc. uważa je za wysokie, a 7,2 proc. – za niskie (badania Wiesława Siwińskiego z AWF w Poznaniu). Sektorowa Rama Kwalifikacji w Sporcie ma podnieść kwalifikacje tej kadry, a dzięki temu zwiększyć również aktywność fizyczną społeczeństwa, zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia.
Rama w sporcie porządkuje kwalifikacje kadr sportowych, poświadczane dyplomami i certyfikatami: trenerów, instruktorów, animatorów i innych prowadzących zajęcia sportowe dla wszystkich oraz treningi wyczynowe. Wdrażana SRKS jest bowiem branżową interpretacją Polskiej Ramy Kwalifikacji, która na ośmiu poziomach systematyzuje wszystkie istniejące kwalifikacje.
Sportowa rama ma sześć poziomów, od 2. do 7. Opisuje, jakie kompetencje są niezbędne do uzyskania kwalifikacji trenerskich na każdym z tych nich. Zapewnia więc jakość kwalifikacji zawodowych, ułatwia uznanie kompetencji zdobytych w różnych formach uczenia się, także nieformalnych i pozaformalnych, oraz pokazuje ścieżki kariery.
Pozwoli to m.in. na porównywanie między sobą kwalifikacji trenerskich w kraju, ale też na forum międzynarodowym.
– Rama ma podpowiedzieć pracodawcom, w jaki sposób przygotowywać ludzi do zawodu trenera. Jakie powinni mieć kompetencje, aby były one kompatybilne z tymi zdobywanymi za granicą. To ważne, bo mamy otwarty rynek pracy, dlatego SRKS podlega nie tylko Polskiej Ramie Kwalifikacji, ale także Europejskiej Ramie Kwalifikacji – tłumaczył jej istotę kierownik projektu, profesor stołecznej AWF Krzysztof Perkowski. W 2015 r., po stworzeniu ramy, dodał: – Przy pracach nad SRKS spotkały się dwa środowiska: dotychczasowego sportu wyczynowego i rekreacji. Wyszliśmy z definicji sportu, która jest przyjęta przez Parlament Europejski: „sport to są wszelkie formy aktywności, choć mają różne cele”. Kilkanaście dni dyskutowaliśmy, czy rama ma być wspólna czy oddzielna. Zdecydowaliśmy, że jest wspólny mianownik – aktywność ruchowa. To czy ktoś zmierza do medalu olimpijskiego, czy jest to tylko dla niego rekreacją to różnica zaledwie technologiczna.
Dzieci też skorzystają
– Dążymy do tego, aby system kwalifikacji w sporcie był czytelny zarówno dla osób prowadzących zajęcia sportowe, renerów i instruktorów, jak i dla pracodawców – deklarują twórcy SRKS. Przewidują, że na wdrożeniu ramy skorzystają szkoły, kluby, stowarzyszenia sportowe, ale też urzędy, ośrodki zdrowia i rekreacji. Ponadto instytucje kształcące kadry, trenerzy, instruktorzy, działacze sportowi, a także zawodnicy, członkowie klubów i stowarzyszeń, a wreszcie osoby biorące udział w zajęciach i pracownicy obiektów sportowo-rekreacyjnych.
Rama nie ogranicza się bowiem do sfery wyczynowej: młodzieżowej, kwalifikowanej, zawodowej, olimpijskiej i paraolimpijskiej. Obejmuje też to, co dotyczy sportu dla wszystkich. Czyli akademickiego, w wojsku, policji i jednostkach zmilitaryzowanych, dla niepełnosprawnych. Dotyczy sportu dorosłych w czasie wolnym oraz dzieci, uprawianego podczas wakacji czy zajęć pozalekcyjnych w szkole lub miejscu zamieszkania.
We wszystkich tych obszarach aktywności wymaga się od osób prowadzących zajęcia podobnych kompetencji. Np. związanych z planowaniem, realizacją i kontrolą wysiłku. Albo wiedzy o tym, jak się rozwija ćwicząca osoba. W jakim stopniu z owych kompetencji korzysta trener, zależy od tego, jaki jest cel treningu, możliwości i potrzeby ćwiczącego.
Biorąc to wszystko pod uwagę, stworzono wspólną ramę kwalifikacji dla całego sektora sportu, ale w dwóch odrębnych ścieżkach rozwoju:
- osób, które prowadzą zajęcia z nastawieniem na osiąganie coraz lepszych rezultatów w rywalizacji sportowej, czyli trenerów sportów wyczynowych;
- tych, którzy prowadzą treningi mające poprawić ludziom wyniki i stan zdrowia poprzez aktywność rekreacyjną, a zatem sport dla wszystkich.
Od asystenta do trenera
SRKS nie zmusza środowiska do posługiwania się konkretnymi nazwami kwalifikacji. – Nie przyjęliśmy konkretnych nazw uznając, że to środowisko ma je kreować. Mieliśmy na względzie właśnie specyfikę rekreacji i sportu wyczynowego, bo w tych dwóch obszarach nie da się wydzielić takich samych nazw. Na poziomie rekreacji trener klasy mistrzowskiej nie ma racji bytu, oni rozwijają to na niższym poziomie – tłumaczy prof. Perkowski. Dlatego woleli rozwijać ramę na poziomach, współgrających z polską i europejską ramą i odwołujących się do rozwiązań przyjętych przez europejskie stowarzyszenia trenerów oraz rekreacji ruchowej. – Cała zabawa polega na tym, żeby pokazać, czym się różnią kwalifikacje na kolejnych poziomach i żeby potem można je było sobie dopasować – dodaje.
Zaproponowano więc nazwy przykładowych kwalifikacji w sporcie powszechnym, do każdej trzeba dodać nazwę dyscypliny:
- asystent dla poziomu 2. SRKS
- instruktor dla poziomu 3.
- trener osobisty i trener – poziom 4.
- specjalista ćwiczeń prozdrowotnych i zaawansowany instruktor – poziom 5
- zaawansowany trener ćwiczeń fizycznych/osobisty i zaawansowany trener – poziom 6.
- trener klasy mistrzowskiej – poziom 7.
Przygotowując opisy do SRKS zastosowano pięć tzw. wyznaczników sektorowych, czyli kluczowych wymagań stawianych osobom na każdym etapie. Chodzi o to, co każdy z nich potrafi i jakie ma nastawienie do (określono to jako „orientacja na...”):
- czynności warunkujących realizację zajęć lub przebieg treningu, co obejmuje: diagnozowanie, czy ktoś może uprawiać dany sport, planowanie, organizację i prowadzenie zajęć, kontrolę i ocenę efektów treningowych, zapewnianie bezpieczeństwa ćwiczącym, a także przygotowanie sprawnościowe i techniczne do realizacji treningu;
- metod, form, środków stosowanych podczas zajęć, odpowiednich do specyfiki danego sportu. Zatem chodzi nie tylko o dobór ćwiczeń, ale też przedmiotów, urządzeń, czasu i miejsca odpowiednich do tego, by uzyskać założony cel;
- uwarunkowań i psychospołecznej strony aktywności sportowej. Eksperci założyli, że uczestnictwo w sporcie zależy od: płci, wieku, wykształcenia, statusu ekonomicznego, stanu zdrowia, stylu życia, umiejętności ruchowych, dostępności obiektów, urządzeń i sprzętu, warunków środowiska naturalnego, wsparcia społecznego, mody, oddziaływania mediów. Ponieważ tych czynników jest dużo, a sport uprawiany jest w wolnym czasie i dobrowolne, to według twórców SRKS w pracy z ćwiczącymi konieczne są: przygotowanie zawodowe w zakresie komunikacji i motywowania do sportu, dbanie o atmosferę i atrakcyjność zajęć, indywidualny dobór zadań, a także działania edukacyjno-wychowawcze;
- efektów uczestnictwa w sporcie: zdrowia, poziomu sportowego. Obejmuje to promowanie zdrowego stylu życia oraz prewencję chorób niezakaźnych poprzez regularną aktywność fizyczną, a także działania nastawione na współzawodnictwo sportowe;
- tego co wspomaga działalność zawodową w sporcie, czyli korzystanie z osiągnięć nauki oraz innych, wspomagających obszarów, jak np. medycyna, fizjoterapia, dietetyka i inne. W sporcie kwalifikowanym dotyczy to także działań, które wychodzą poza samo szkolenie sportowe, dotyczą warunków socjalno-bytowych czy kontroli systemu jakości pracy.
Dr Szumilewicz podsumowała owe wymagania w następujący sposób: – Instruktor rekreacji ruchowej danej specjalności, czyli posiadacz najbardziej popularnej kwalifikacji w tej dziedzinie, powinien mieć wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne umożliwiające planowanie, organizowanie oraz prowadzenie zajęć lub imprez sportowo-rekreacyjnych w wybranej dyscyplinie rekreacyjnej w sposób bezpieczny, efektywny i satysfakcjonujący dla uczestników. Dyscypliny rekreacyjne to np. narciarstwo, fitness, żeglarstwo, gry zespołowe. I w odróżnieniu od tzw. sportu kwalifikowanego, gdzie liczy się przede wszystkim osiągnięcie wysokich wyników sportowych, tu priorytetem jest zdrowie fizyczne i psychiczne uczestników oraz ich kondycja społeczna.
Rama po ramach
W sektorze sportu już przed opracowaniem SRKS były rozwiązania przygotowywane pod kątem krajowych ram kwalifikacji. Polski Związek Jeździecki opracował strukturę kwalifikacji, które obowiązują w tej dziedzinie. Obejmuje ona szkolenie zawodowe i wykształcenie przyszłych zawodników jeździectwa oraz pracowników. System stworzono w ramach międzynarodowej federacji jeździeckiej.
Opracowano też ramy dla fitnessu, proponując 5 poziomów kwalifikacji (od 1. do 5.) i dodatkowo dwa dla szkolnictwa wyższego (5. i 6. - do nazw kwalifikacji dodawane jest „AWF”, np. trener fitnessu AWF). Zaprojektowano w tej dyscyplinie takie nazwy, jak: konsultant fitnessu (poziom 1.); animator fitnessu czy asystent instruktora fitnessu, instruktor fitnessu w szkole, specjalista formy fitnessu (poziom 2.); instruktor fitnessu ze specjalnością fitness – nowoczesne formy gimnastyki lub ćwiczenia siłowe (poziom 3); trener fitnessu lub osobisty (poziom 4). Kwalifikacje zawodowe z dwóch pierwszych poziomów były nową ofertą edukacyjną, wynikającą z potrzeb rynku pracy.
Twórcy systemu podkreślali, że należy walczyć z niekompetencją instruktorów rekreacji ruchowej.
– W polskich klubach sportowo-rekreacyjnych często pracują niedostatecznie wykształceni instruktorzy. Innym problemem jest dysonans w jakości usług edukacyjnych oferowanych przez różne podmioty. A rośnie liczba placówek szkolących specjalistów rekreacji – zaznaczała Anna Szumilewicz, pracownik AWFiS w Gdańsku i liderka zespołu ds. kwalifikacji w rekreacji ruchowej, w ekipie przygotowującej SRKS.
– Korzystaliśmy z doświadczeń tych, którzy opracowali swoje ramy wcześniej. Nasza pokazuje pewien sposób myślenia. Na przykład Polski Związek Piłki Nożnej, który ma swój własny system, może z czasem spojrzy na naszą ramę i stwierdzi, że jest w niej coś ciekawego i swój pomysł zmodyfikuje – podsumowuje prof. Perkowski.
Nad ramą w sporcie pracowały bowiem cztery zespoły, także do spraw kwalifikacji w sporcie kwalifikowanym i osób niepełnosprawnych oraz ds. badań jakościowych i ilościowych. SRKS stworzyło konsorcjum, w skład którego weszły Akademia Wychowania Fizycznego w Warszawie, Instytut Sportu oraz Toruński Związek Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej. Kierownikiem merytorycznym projektu był Krzysztof Perkowski z AWF, wykładowca i egzaminator na kursach kwalifikacyjnych na najwyższe stopnie trenerskie klasy I i M; współtwórca programów kursów doskonalenia zawodowego. Koordynatorem projekt natomiast został Piotr Marek z Instytutu Sportu w Warszawie, kierownik Akademii Trenerskiej. Zespół ponad 40 ekspertów tworzyli przedstawiciele: trenerów, instytucji związanych ze sportem, szkół kształcących trenerów sportu. polskich związków i klubów sportowych, jednostek samorządu terytorialnego.
 |
| Sektorowa rama kwalifikacji w sporcie |
- Kto trenuje twoje dziecko
- Kwalifikacja instruktora jazdy konnej
- Na treningu masz być bezpieczny
- Nie nauczą cię pływania przez internet
- Rekreacja też potrzebuje trenerów
- Ćwiczenia ciężarnej z lekarzem i trenerem
- Drużyna czeka na szkoleniowca
- Kto Ci powie czy możesz korzystać z sauny
- Sektorowa rama kwalifikacji w sporcie
Ryszard Kowalski, wiceprezes Zarządu Głównego Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej
Reprezentuję sektor sportu, szczególnie dziedzinę rekreacji i sportu powszechnego – i w nich Zintegrowany System Kwalifikacji daje możliwość nabycia instruktorom odpowiedniej wiedzy i kompetencji. Osobom, które uczestniczą w rekreacji daje on wiedzę o tym, kto z nimi prowadzi zajęcia, kto ich przygotowuje do aktywnego życia. Dzięki ZRK także pracodawcy wiedzą, jakie dokładnie przygotowanie mają ich pracownicy. Jestem bardzo zaskoczony, ponieważ w procesie przygotowywania polskiego systemu brano pod uwagę opinie ekspertów TKKF, mieli bardzo duży wkład w tworzenie Sektorowej Ramy Kwalifikacji w sporcie.
A poprzez dyskusję wypracowaliśmy tytuł zawodowy „instruktor sportu”. Bo do tej pory funkcjonują jeszcze różne tytuły: instruktor sportu, instruktor rekreacji ruchowej czy trener osobisty. My wypracowaliśmy jeden tytuł i jeden system tak, jak to jest w Europie, co będzie z pożytkiem dla sportu i wszystkich nim zainteresowanych. Podstawowym zagrożeniem dla tego dobrego systemu jest brak ustawy, a więc brak dokumentu, który będzie precyzyjnie określał zadania m.in. instytucji i firm szkolących. Jest jeszcze ogromna praca przed nami w zintegrowaniu tego systemu z pozostałymi krajami Europy.
Piotr Marek, Instytut Sportu w Warszawie
Prace nad Zintegrowanym Systemem Kwalifikacji są bardzo istotne dla branży sportowej, ponieważ nie tak dawno zawód trenera został zderegulowany i przepis mówi tylko, że aby być trenerem należy ukończyć18 lat i nie być karanym. Środowisko sportowe uznało, że takie wymogi nie odzwierciedlają złożoności tej profesji. Bardzo wielu ludzi uprawia sport, to dynamiczna branża, powstają nowe segmenty. Sektorowe Ramy Kwalifikacji mogą być takim kluczem, który będzie tłumaczył kwalifikacje w sporcie nie tylko na polskim rynku, ale i w Europie. Co najistotniejsze stwarza to szansę dla związków sportowych – w sportach olimpijskich i nieolimpijskich – na to, by z ramy kwalifikacji wyprowadzić te kwalifikacje, te które zdaniem danej organizacji zapewnią rozwój, wiedzę umiejętności i kompetencje niezbędne do tego, aby pracować z młodzieżą czy utalentowanymi zawodnikami.
Jak to bardzo jest ważne? Odpowiem wyjaśniając na przykładzie mojej profesji. Ja jestem z branży narciarstwa alpejskiego. I na stokach bardzo często obserwuję ludzi, którzy chcieliby się nauczyć jeździć na nartach. Czasem trafiają na nauczających, którzy wprawdzie świetnie sami jeżdżą, lecz nie są przygotowani do szkolenia innych. Zdarzają się wówczas takie przypadki, że instruujący sam wykonuje manewr, potem każe się po prostu naśladować, a osoba ucząca się, nieprzygotowana do końca do wysiłku, popełnia błąd, doznaje kontuzji i zostaje na długo wyeliminowana z tego sportu.
Sektorowa rama kwalifikacji dla IT
Tajemniczy język informatykówInformatycy są jedną z najbardziej poszukiwanych profesji na polskim rynku pracy. Ich wynagrodzenia należą przeciętnie do jednych z najwyższych. To z jednej strony zachęca coraz więcej młodych ludzi do kształcenia się w tym zawodzie, a z drugiej wzmaga u przedsiębiorców potrzebę sprawdzenia, jakie kwalifikacje ma osoba aspirująca do pracy. Pomocne będą opisy kwalifikacji, jakie przygotowano w w 2015 r. w Sektorowej Ramie Kwalifikacji w IT.
Sektorowa rama kwalifikacji dla bankowości
Banki: oczekujemy wdrożenia naszych ram
– Banki wykorzystały szansę, jaką był projekt opracowania Sektorowej Ramy Kwalifikacji dla Sektora Bankowego w Polsce (SRKB). Teraz oczekujemy, że ramy zostaną wdrożone, tzn. staną się częścią praktyk rynkowych i nowo tworzonego, publicznego systemu kwalifikacji – mówiła w 2015 r. Mariola Szymańska-Koszczyc z Warszawskiego Instytutu Bankowości, kierownik merytoryczny projektu SRKB.
