Aktualności

Jak będzie działał zintegrowany system kwalifikacji?

15.02.2016

15 stycznia 2016 r. weszła w życie ustawa o zintegrowanym systemie kwalifikacji. Kiedy zaczniemy korzystać z systemu, który zapewni porównywalność dyplomów i certyfikatów w Polce i UE, określi jakość kursów i szkoleń i ułatwi udowodnienie nabytych poza szkołą umiejętności?  

Na wprowadzenie zintegrowanego systemu kwalifikacji czekało wiele osób: pracodawcy, związki zawodowe, organizacje branżowe, ale przede wszystkim polscy pracownicy – zarówno ci wyjeżdzający do pracy w krajach Unii Europejskiej, jak i ci, którzy pracują w Polsce, mają określone umiejętności i chcieliby je potwierdzić, otrzymując dyplom lub certyfikat w ramach ZSK. Ci ostatni najczęściej pytają, kiedy system będzie działał w pełni i będą mogli starać się o kwalifikacje w jego ramach.

Przypomnijmy: główne narzędzia systemu to ośmiopoziomowa Polska Rama Kwalifikacji, która zawiera wymagania dotyczące wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, a także Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji.

Zintegrowany system kwalifikacji zacznie funkcjonować wówczas, gdy w Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji znajdą się kwalifikacje (dyplomy, świadectwa, certyfikaty) z przypisanymi numerami poziomu Polskiej Ramy Kwalifikacji.

Wtedy na wydawanych dyplomach, świadectwach i certyfikatach umieszczone będą numery poziomu Polskiej Ramy Kwalifikacji, ale także Europejskiej Ramy Kwalifikacji, która jest uniwersalnym tłumaczem wszystkich kwalifikacji w UE.

Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji zostanie uruchomiony w lipcu 2016 r. Będzie obejmował wszystkie włączone do ZSK kwalifikacje, niezależnie od innych rejestrów i spisów kwalifikacji już istniejących i tworzonych w przyszłości w Polsce. Dzięki temu informacje te będą łatwo dostępne w jednym miejscu dla wszystkich zainteresowanych.

W jaki sposób i kiedy kwalifikacje znajdą się w rejestrze?

Krok pierwszy: kwalifikacje formalne

W rejestrze znajdą się z mocy ustawy kwalifikacje z oświaty i szkolnictwa wyższego, np. matura to poziom czwarty PRK, a licencjat – szósty.

Do decyzji ministrów: kwalifikacje uregulowane

O umieszczeniu kwalifikacji uregulowanych, a więc takich, które mają podstawę w ustawach, decydować będzie minister odpowiedzialny za dany obszar.

Przykłady kwalifikacji uregulowanych:

• Ministerstwo Finansów: doradca podatkowy oraz inspektor kontroli skarbowej;
• Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego: kwalifikacje muzealnika, bibliotekarza;
• Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: opiekunowie w żłobkach lub klubach dziecięcych, wolontariusze, pośrednik pracy, doradca zawodowy;
• Ministerstwo Sprawiedliwości: kwalifikacje sędziów, prokuratorów, adwokatów, komorników, notariuszy, radców prawnych, syndyków, tłumaczy przysięgłych;
• Ministerstwo Zdrowia: kwalifikacje w zawodach medycznych.

Zanim kwalifikacja znajdzie się w rejestrze, będzie musiała zostać opisana, a jej jakość oceniona. Określone będzie musiało też być to, jaki poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji można jej przypisać.

Jeśli minister właściwy dla kwalifikacji uregulowanych w przepisach prawa pozytywnie oceni korzyści społeczno-gospodarcze wynikające z włączenia danej kwalifikacji do systemu, to powoła zespół ekspertów do opisu tej kwalifikacji i przygotowania jej do wpisania do rejestru. Jeśli minister nie podejmie tej inicjatywy, kwalifikacja uregulowana będzie funkcjonowała na dotychczasowych zasadach. Kwalifikacje uregulowane można zgłaszać do rejestru w każdym czasie.

Nowość: kwalifikacje rynkowe

Kwalifikacje rynkowe to to, czego uczymy się poza szkołą i uczelnią, to kursy, szkolenia oferowane przez firmy szkoleniowe lub pracodawców czy branże. Kwalifikacje rynkowe będą zgłaszane do rejestru przez zainteresowane gremia, np. przedstawicieli branż.

Podobnie jak kwalifikacje uregulowane, zanim znajdą się w rejestrze, będą musiały zostać opisane, a ich jakość oceniona. Określone będzie musiało też być to, jaki poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji można każdej z nich przypisać.

W przypadku kwalifikacji rynkowych zainteresowany podmiot (podmiot gospodarczy, organizacja społeczna lub zawodowa, np. firma szkoleniowa, firma certyfikująca, organizacja branżowa, zrzeszenia pracodawców, branżowe struktury związków zawodowych, podmiot publiczny – także właściwy minister) będzie składać do właściwego ministra wniosek o włączenie kwalifikacji do ZSK. To po stronie tego podmiotu będzie wymóg przygotowania  opisu kwalifikacji zgodnie z ustawą o ZSK. Minister będzie podejmował decyzję o włączeniu kwalifikacji rynkowej do systemu, a tym samym wprowadzeniu jej do rejestru.

Dzięki opisaniu kwalifikacji rynkowych, przypisaniu im poziomu PRK oraz umieszczeniu w rejestrze uporządkowany zostanie obszar edukacji pozaformalnej. Dzisiaj szkolenia i kursy są jak słoik dżemu bez etykiety o składzie. Sprzedający zapewnia, że w środku są same owoce i cukier, bez konserwantów, a kupujący musi ufać na słowo, bo nie ma pełnej informacji o zawartości.

ZRK prowadzić będzie Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, natomiast Instytut Badań Edukacyjnych wesprze ministrów w procesie wdrażania rozwiązań systemowych oraz  instytucje i organizacje zainteresowane włączeniem danej kwalifikacji do ZSK.

Świadectwa i certyfikaty, które nie znajdą się w rejestrze, będą mogły funkcjonować na dotychczasowych zasadach, o ile nadal będzie na nie zapotrzebowanie społeczne. Jednakże nie będą one mogły mieć oznaczanego poziomu PRK.

• « poprz.
• nast. »