Please wait...Olsztyńska debata o kwalifikacjach
Co o Polakach mówią wyniki Międzynarodowego Badania Kompetencji Osób Dorosłych (PIAAC)? Jak polska młodzież wypada na tle innych państw OECD w badaniu PISA? W jakim stopniu dalsza edukacja może wpływać na sytuację i potrzeby osób w wieku 50+ na rynku pracy? Dlaczego warto uczyć się przez całe życie? Odpowiedzi na te pytania można było usłyszeć 14 października br. w Olsztynie.
Dodatkową okazją do kolejnego spotkania z cyklu „Kwalifikacje dla każdego. Nowe podejście do uczenia się przez całe życie” był Dzień Edukacji Narodowej. Wśród uczestników konferencji było wielu nauczycieli i pracowników naukowych, m.in. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyńskiej Szkoły Wyższej im. Józefa Rusieckiego oraz Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania im. Prof. T. Kotarbińskiego w Olsztynie.
Dr Ewa Bacia, analityk Zespołu ds. Badań i Analiz w projekcie „Kwalifikacje po europejsku”, przedstawiła uczestnikom ogólne założenia zintegrowanego systemu kwalifikacji. Prelegentka zwróciła uwagę na problem współczesnych pracowników w dostosowaniu swoich kwalifikacji do potrzeb rynku pracy. – Kiedy już zakończyliśmy edukację formalną (studia, czy szkołę zawodową) i szukamy nowej pracy, to często nie wiemy, jakich kwalifikacji nam brakuje i jak moglibyśmy je zdobyć. Często w takiej sytuacji zadajemy sobie szereg pytań: Skąd mogę wziąć pieniądze na podnoszenie kwalifikacji? Czego właściwie mam się uczyć? Kto zapewnia szkolenia najwyższej jakości? Czy zdobywanie nowych kwalifikacji przyniesie mi korzyści? – mówiła dr Bacia.
W rozwiązaniu tych dylematów pomoże nam wprowadzenie zintegrowanego systemu kwalifikacji. Poprzez Polską Ramę Kwalifikacji i Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji będziemy mogli dokładnie sprawdzić, które kwalifikacje są nam potrzebne do wykonywania określonych zawodów i gdzie możemy je zdobyć. Polska Rama Kwalifikacji umożliwi nam uzyskiwanie kwalifikacji różnymi drogami, w tym także uznawanie kwalifikacji zdobytych poza systemem edukacji formalnej – dzięki temu ważne będzie to, co realnie potrafimy i umiemy, a nie gdzie się tego nauczyliśmy. PRK pozwoli na większą elastyczność na rynku pracy – nie trzeba będzie uczyć się wszystkiego od nowa, a jednie uzupełniać brakujące kwalifikacje. Polska Rama Kwalifikacji przyniesie korzyści również pracodawcom – dzięki jednemu spójnemu systemowi kwalifikacji pracodawca będzie mógł obiektywnie ocenić przygotowanie do pracy przyszłego pracownika. – Wszelkie rozwiązania, które tworzymy, wszystkie narzędzia, nad którymi pracujemy służą temu, aby ułatwić nam uczenie się przez całe życie – podsumowała dr Bacia.
Dr Maja Rynko, współautorka i redaktor raportu Umiejętności Polaków – wyniki Międzynarodowego Badania Kompetencji Osób Dorosłych (PIAAC), przedstawiła wyniki trzech badań prowadzonych przez Instytut Badań Edukacyjnych. Pierwszym z badań było badanie uczniów PISA. Jest to międzynarodowe badanie, które pozwala na porównanie i ocenę polityk edukacyjnych w różnych krajach. – Badanie, w którym wzięli udział polscy piętnastolatkowie, dotyczyło wiedzy, umiejętności i postaw w zakresie szeroko rozumianego czytania, matematyki i nauk przyrodniczych. Warto tu zwrócić uwagę, że te dziedziny nie są traktowane jako przedmioty szkolne, ale dziedziny przydatne do życia w nowoczesnym społeczeństwie – tłumaczyła prelegentka z Instytutu Badań Edukacyjnych. Badanie PISA pokazało, że polska młodzież znajduje się w czołówce państw OECD. Co więcej, wyniki te poprawiają się z roku na rok, a od 2003 r. są powyżej średniej UE.
Kolejne badanie PIAAC dotyczyło osób dorosłych. Zrealizowano je na przełomie lat 2011 i 2012 w 24 państwach członkowskich OECD. Celem tego badania było zmierzenie trzech kompetencji: rozumienia tekstu, rozumowania matematyczne oraz wykorzystywania technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK). Wyniki badań PIAAC dostarczają również informacji m.in. o związku pomiędzy umiejętnościami a intensywnością ich wykorzystywania, wykształceniem, aktywnościami edukacyjnymi i sytuacją na rynku pracy. Dane z badań pokazały, że poziom umiejętności Polaków w wieku od 16 do 65 lat okazał się niższy w porównaniu z przeciętnym poziomem umiejętności pozostałych badanych z krajów OECD (267 punktów wobec 273 – w zakresie rozumienia tekstu; 260 punktów wobec 269 – w zakresie rozumowania matematycznego). Pokazuje to, że o ile nasza młodzież wypada bardzo dobrze na arenie międzynarodowej, o tyle dorośli Polacy po ukończeniu edukacji formalnej przestają się uczyć.
Ostanie badanie koncentruje się na osobach w wieku 50+ oraz ich umiejętnościach, potrzebach i możliwościach utrzymania się na rynku pracy. Ocenie podlega również stan zdrowia ankietowanych. – Polscy seniorzy są mniej aktywni niż ich rówieśnicy w innych krajach. Źle oceniają też swój stan zdrowia i sytuację finansową – mówiła dr Rynko. Prelegentka zwróciła uwagę na zależność pomiędzy edukacją formalną a umiejętnościami poznawczymi . – Mimo, że w badaniu wzięły udział osoby, które edukację formalną zakończyły dawno temu, to widać wyraźnie, że im wyższe wykształcenie miały osoby ankietowane, tym lepiej wypadły ich umiejętności poznawcze w badaniu – podkreślała ekspertka IBE.
Monika Gucwa, reprezentująca Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie, opowiadała o tym, jak działa Małopolskie Partnerstwo na rzecz Kształcenia Ustawicznego. Do MPKU należy 131 instytucji rynku pracy, edukacji i szkoleń z Małopolski. Głównym celem partnerstwa jest promowanie idei uczenia się przez całe życie wśród mieszkańców województwa małopolskiego. Zadanie to MPKU realizuje poprzez ”Małopolski Dzień Uczenia się”, który wypada zazwyczaj 8 czerwca. Co roku partnerstwo organizuje konkurs na „Edukacyjną Gminę Małopolski”. Laureatem ostatniej edycji konkursu jest gmina Bobowa, która zorganizowała Festiwal Koronki Klockowej.
– Okazją do przyjrzenia się najnowszym trendom w edukacji całożyciowej oraz do spotkania z ekspertami z kraju i zagranicy jest również coroczna konferencja „Małopolska otwarta na wiedzę” – mówiła Monika Gucwa, zachęcając gości konferencji do udziału w wydarzeniach organizowanych przez Partnerstwo podczas wizyt studyjnych.
Prezentacje badań i zintegrowanego systemu kwalifikacji wzbudziły ogromne zainteresowanie uczestników konferencji. W dyskusji aktywnie uczestniczył m.in. dr Wiktor Sawczuk – pracownik Katedry Dydaktyki i Historii Wychowania Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, który pytał, kiedy dokładnie projekt zintegrowanego systemu kwalifikacji wejdzie w życie. Cezary Krawczyński z Warmińsko-Mazurskiego Zakładu Doskonalenia Zawodowego dopytywał o związki ZSK ze szkolnictwem zawodowym i kwalifikacjami zawodowymi. Zdzisław Czaplicki z Instytutu Edukacji i Sportu zainteresował się przebiegiem prac nad sektorowymi ramami kwalifikacji dla sportu i rekreacji.
Prezentacje prelegentów:
- Zintegrowany system kwalifikacji jako narzędzie uczenia się przez całe życie
- Małopolskie Partnerstwo na Rzecz Kształcenia Ustawicznego
- Europa umiejętności – kompetencje Polaków w świetle badań międzynarodowych
